Bazylika Katedralna w Kielcach – Część 1 – Historia
Historia kieleckiej Katedry sięga wieku XII, kiedy to w 1171 roku biskup Gideon ufundował niewielki romański kościół.
Ponad 40 lat później biskup Wincenty Kadłubek przeniósł ówczesną parafię z kościoła św. Wojciecha do kolegiaty przy okazji dokonując jej konsekracji.
W 1244 roku doszło do spalenia oraz odbudowy świątyni. W skutek najazdów tatarskich oraz kolejnych zniszczeń kolegiaty, Kielce pod koniec XIII wieku otrzymały przywilej obwarowania.
W XVI wieku biskup krakowski, Piotr Myszkowski dokonał przedłużenia nawy głównej. Na początku następnego stulecia, kolegiata otrzymała obraz Matki Boskiej Łaskawej. Następnie przeprowadzono gruntowną przebudowę świątyni. Zbudowano nawy boczne, wybudowano marmurowe portale oraz nowe północne wejście.
W 1719 roku biskup krakowski nakazał kompletną przebudowę świątyni. Usunięto średniowieczne pozostałości w tym dwie wieże. Wyrównano wówczas sklepienia, zunifikowano wygląd wewnątrz, wybudowano zakrystię oraz kapitularz ze skarbcem. W kwietniu 9 lat później dokonano konsekracji kolegiaty oraz wybudowano przejście do Pałacu Biskupów Krakowskich oraz kościoła św. Trójcy. W tym samym czasie świątynia otrzymała Matki Boskiej Wniebowziętej, czyli centralny element ołtarzu głównego. W następnych latach wzbogacano wyposażenie kolegiaty.
W 1805 roku kolegiatę podniesiono do godności katedry, aby w 1818 roku powrócić do godności kolegiaty z dodatkiem insginis. Wkrótce rozebrano okalające świątynię mury oraz przejście do Pałacu.
Pod koniec XIX wieku kolejny raz doszło do przebudowy. Uległy jej dzwonnice, elewacja zachodnia, wschodni szczyt oraz wybudowano sygnaturkę. Świątynia nabrała barokowego charakteru. Wewnątrz posadzkę wyłożono marmurem.
1883 roku kolegiatę ponownie podniesiono do rangi katedry. W tym czasie istniała już diecezja kielecka. Na przełomie wieków doszło do remontu świątyni. Odnowiono ją wewnątrz i zewnątrz. Podwyższono ołtarz główny i wykonano polichromię. Skarbiec został przebudowany na kaplicę Pana Jezusa.
Przed I wś katedra otrzymała nowe organy. Zmianie uległo wnętrze świątyni. Z kolei przed II wś dach świątyni został pokryty miedzią. Po wojnie stworzono wejście południowe. W okresie lat 50 i 60 dokonano szereg prac renowacyjnych. W 800 lecie kolegiaty nadana jej status bazyliki mniejszej, udostępniono skarbiec oraz podziemie katedralne. W 1982 roku utworzono Ogólnodiecezjalne Sanktuarium Maryjne. Pod koniec XX wieku dokonano odnowienia elewacji budowli. 3 czerwca 1991 roku papież Jan Paweł II dokonał koronacji obrazu Matki Boskiej Łaskawej.
Fot. Archiwalne
